Ως οστεοχόνδρινες βλάβες ή οστεοχόνδρινα κατάγματα χαρακτηρίζονται οι κακώσεις κατά τις οποίες αποσπάται τμήμα του υποχόνδριου οστικού ιστού με αρθρικό χόνδρο. Ενδέχεται να προκληθούν όπου υπάρχει άρθρωση, ωστόσο τα πιο συχνά περιστατικά αφορούν οστεοχόνδρινες βλάβες στον αστράγαλο ή το γόνατο.
Τι είναι ο αρθρικός χόνδρος;
Ο αρθρικός χόνδρος είναι ο ιστός που καλύπτει την επιφάνεια κίνησης των αρθρώσεων, όπως το γόνατο και την ποδοκνημική. Ο χόνδρος συμβάλλει αποτελεσματικά στη μείωση της τριβής, ενώ επίσης απορροφά τους κραδασμούς κατά την κίνηση και την άθληση.
Τι σημαίνει κάκωση του αρθρικού χόνδρου;
Ο μηχανισμός κάκωσης συμπεριλαμβάνει οξύ και βίαιο τραυματισμό της αρθρικής επιφάνειας ή/και επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα τη σύνθλιψη ή ακόμα και την απόσπαση τμήματος του αρθρικού χόνδρου. Σε κάποιες περιπτώσεις, η κάκωση μπορεί να επέλθει και λόγω της ύπαρξης οστικών κύστεων.
Διαχωρισμός χόνδρινων και οστεοχόνδρινων βλαβών
Πιο συγκεκριμένα, οι κακώσεις και οι τραυματισμοί που ενδιαφέρουν τον εξαιρετικά λείο και μαλακό ιστό των αρθρώσεων, ονομάζονται χόνδρινες βλάβες. Όταν μαζί με τον χόνδρο αποσπάται και τμήμα του υποχόνδριου οστικού ιστού η βλάβη ονομάζεται οστεοχόνδρινη.
Οστεοχόνδρινες βλάβες: Αίτια
Η κύρια αιτία της απόσπασης χόνδρινου ή οστεοχόνδρινου τμήματος είναι η απουσία αιμάτωσης του χόνδρου. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να οφείλεται σε ένα ισχαιμικό επεισόδιο του υποχόνδριου ιστού λόγω της κάκωσης. Οι οστεοχόνδρινες βλάβες είναι πιο συχνές μετά από ένα διάστρεμμα αστραγάλου ή μετά από μια απότομη κίνηση που προκάλεσε τραυματισμό στο γόνατο.
Οστεοχόνδρινες βλάβες: Παράγοντες αύξησης του κινδύνου
Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που συντελούν στην αύξηση των πιθανοτήτων εμφάνισης των οστεοχόνδρινων βλαβών. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
- Η ηλικία: Οστεοχόνδρινες κακώσεις μπορούν να εμφανιστούν σε παιδιά εξαιτίας κάποιας ανωμαλίας στην ανάπτυξη των οστών.
- Επαναλαμβανόμενες κακώσεις: Τραυματισμοί που συμβαίνουν στο ίδιο ακριβώς σημείο μπορεί να εντείνουν την εμφάνιση των οστεοχόνδρινων κακώσεων.
- Αθλητισμός: Οι αθλητές είναι πιο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο λόγω της έντονης αθλητικής δραστηριότητας και της επανάληψης κινήσεων που βλάπτουν τις αρθρώσεις.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Κλινικά ο ασθενής εμφανίζει:
- πόνο στην άρθρωση
- ύδραρθρο (υγρό στην άρθρωση)
- κριγμό
- μπλοκ της κίνησης της άρθρωσης
Ο πόνος είναι επίμονος μετά τον τραυματισμό και εμφανίζει επιδείνωση κατά την φόρτιση ή/και την καταπόνηση της άρθρωσης.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός ενημερώνεται από τον ασθενή σχετικά με τα συμπτώματα και προχωρά στην κλινική εξέταση. Η επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης πραγματοποιείται με απεικονιστικό (μαγνητική τομογραφία) και ακτινολογικό έλεγχο (ακτινογραφία).
Πώς θεραπεύονται οι οστεοχόνδρινες βλάβες;
Συντηρητική θεραπεία
Η θεραπεία πρωταρχικά είναι συντηρητική με αποφόρτιση της άρθρωσης με τη χρήση βακτηριών. Παράλληλα, ακολουθείται φαρμακευτική αντιφλεγμονώδη, αναλγητική και αποιδηματική αγωγή. Εν συνεχεία μπορεί να ακολουθήσει φυσικοθεραπεία και κινησιοθεραπεία για την ενδυνάμωση και αποκατάσταση της κίνησης της άρθρωσης.
Επίσης, για την ενίσχυση της αρθρικής επιφάνειας χρησιμοποιούνται συμπληρώματα υαλουρονικού και χονδροïτίνης. Τα συμπληρώματα αυτά λαμβάνονται είτε από στόματος, είτε εγχεόμενα ενδοαρθρικά. Η γλυκοζαμίνη και η χονδροïτίνη είναι ουσίες που περιέχονται φυσιολογικά στο ανθρώπινο σώμα.
Επουλωτική δράση και ανακούφιση από την συμπτωματολογία έχουν και οι εγχύσεις με αυξητικούς παράγοντες (PRP) και βλαστοκύτταρα (stem cells).
Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική αντιμετώπιση εφαρμόζεται όταν τα συντηρητικά μέτρα δεν αποδώσουν και τα συμπτώματα επιμένουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις των τεχνικών αποκατάστασης, η επέμβαση πραγματοποιείται αρθροσκοπικά.
Κατά την αρθροσκοπική επέμβαση μπορούν να εφαρμοστούν τεχνικές, όπως:
- Η τεχνική των μικροκαταγμάτων (microfractures) που έχει ένδειξη σε βλάβες μικρού μεγέθους
- Η μεταμόσχευση οστεοχόνδρινων κυλίνδρων (mosaicplasty) που ενδείκνυται σε μεγαλύτερου μεγέθους οστεοχόνδρινες βλάβες
Αρθροσκοπική επέμβαση για την αντιμετώπιση των οστεοχόνδρινων βλαβών
Η αρθροσκόπηση είναι μια σύγχρονη χειρουργική μέθοδος που παρουσιάζει πλήθος πλεονεκτημάτων σε σύγκριση με την ανοιχτή επέμβαση. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός πραγματοποιεί μικρές τομές στο δέρμα και ύστερα εισάγει εντός της άρθρωσης ένα ειδικό εργαλείο, το αρθροσκόπιο. Με τη βοήθειά του εντοπίζει εύκολα και γρήγορα τη βλάβη με στόχο την άμεση αποκατάστασή της.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δρ. Καραμπίνας έχει εκπαιδευτεί στην εφαρμογή της αρθροσκοπικής μεθόδου και έχει πραγματοποιήσει πλήθος επεμβάσεων για την αποκατάσταση των οστεοχόνδρινων βλαβών. Ο ιατρός τονίζει πως πρόκειται για μια αναίμακτη και ανώδυνη επέμβαση που έχει ως αποτέλεσμα την ταχεία ανάρρωση του ασθενούς. Εάν έχετε παρατηρήσει κι εσείς τα συμπτώματα των οστεοχόνδρινων βλαβών, επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο ιατρό.
